Familiebanden
Vrachtwagens van Aldi rijden af en aan op bedrijventerrein Roerstreek-Zuid aan de rand van Roermond. Aan het eind van de Louis Pasteursweg ligt distributiecentrum Zuid Nederland van deze supermarktketen. Voor het terrein staan de trucks opgesteld in afwachting van een oproep om hun voorraad te lossen. Af en toe parkeert iemand zijn auto tussen twee opleggers. Wanneer de bevoorrading ten einde loopt, verschijnen er steeds meer wagens op de vrijgekomen parkeervakken. Met olie besmeurde mannen verplaatsen de voertuigen snel naar een loods tegenover het distributiecentrum.
Boorgeluiden zoeken een weg naar buiten door een van de openstaande poorten van de loods. Voor de deur van het middelste bedrijf bevindt zich een wit busje zonder motorblok. Meerdere auto’s staan zij aan zij opgesteld op de kleine parkeerruimte voor het pand. De toegangsdeur tot het kantoor van dit bedrijf, ingeklemd tussen een kozijnenspecialist en een car service, is door de opeenhoping van voertuigen moeilijk bereikbaar. De naam garage Hesso Cars is nog net zichtbaar.
In het kantoortje maakt de koffieautomaat overuren. Gehaast worden kartonnen cups met koffie leeggedronken en korte conversaties in Farsi uitgewisseld. Lichte dampen stijgen op uit een volle asbak naast een computerscherm. De telefoon rinkelt voortdurend. De beltoon komt maar net boven het lawaai uit. Een barse stem beantwoordt het inkomend gesprek met “garage Hesso, goedemorgen”. Op deze plek in Roermond heeft Morteza Lajevardi (Teheran, 1964) uit de wijk de Donderberg zijn droom gerealiseerd en samen met zijn familie een autobedrijf opgericht.
Klant is koning
“Ze doen wat ze zeggen, en ze naaien je geen oor aan” zegt een klant en tevens overbuurman van de familie. “Gaat niet bestaat niet”, roept Morteza (Morris voor zijn omgeving) wel eens. Als er een mankement is aan een auto, blijven ze ermee bezig totdat de oorzaak is gevonden. Klanten melden zich vaak zonder afspraak. Morris en zijn zoon Hamid laten het werk dan uit handen vallen en helpen de klant. Dit betekent dat het eerdere werk even moet wachten. Er wordt dan langer doorgewerkt, soms zelfs op zondag. “Als ik een probleem heb, hoef ik niet eerst te bellen, maar kan ik meteen langskomen”, vertelt een tevreden rijschoolhoudster.
Morris is goed voor zijn klanten, maakt graag grapjes en vraagt een faire prijs. Als iemand weinig geld heeft of in de schuldsanering zit, probeert hij een regeling te treffen. Mocht een onderdeel te duur zijn, dan zoekt hij naar een goedkoper alternatief. Soms herinnert een klant Morris eraan, dat hij zijn reparatie nog moet betalen. Inmiddels heeft Hesso Cars een klantenbestand van zo’n 1500 man uit de regio, maar ook uit het aangrenzende Duitsland en België. Zijn klantenkring varieert van een bijstandsmoeder met kleine beurs tot welvarende ondernemers.
Het is soms een zoete inval van klanten die een praatje komen maken. Met een kopje koffie in de hand kletsen ze met het personeel in de werkplaats even bij. Het “nee” zeggen gaat dan moeilijk, omdat zij er voor hun klanten willen zijn. De bezoekers lopen dan ook met hen weg en klinken vol lof over dit familiebedrijf.
Van Teheran naar Nederland
Als 11-jarige jongen gaat Morris aan de slag bij een autobedrijf in zijn woonplaats Teheran in Iran, dat dan nog onder het bewind van ayatollah Khomeini staat. Zijn vader wil dat hij daar gaat werken, vanwege zijn slechte schoolprestaties. Hij hoopt dat de jonge Morteza inziet dat hij beter kan gaan studeren. Morris vindt het werk echter zo leuk, dat hij de autobranche ook niet meer verlaat. Begin twintig trouwt hij met leeftijdgenote Minoo (Teheran, 1964) en krijgt met haar twee kinderen, zoon Hessam en dochter Hoymera.
Morris bemoeit zich niet met het bewind van de ayatollah, maar raakt toch betrokken bij het verzet tegen de leider van de streng religieus-fundamentalistische staat. Hij wordt opgepakt en gemarteld in de gevangenis. Dit is voor hem het teken om het land te ontvluchten als hij vrijkomt. Noodgedwongen laat hij zijn vrouw en twee jonge kinderen (3 jaar en 3 maanden oud) achter. Via Turkije en een tocht door Europa belandt hij begin jaren negentig in Nederland, waar hij in het asielzoekerscentrum (AZC) in Emmen terechtkomt. Later volgt een overplaatsing naar een opvang locatie in Echt (Limburg). Het is 1991 als Morris zijn A-status ontvangt en zich hier definitief mag vestigen. Snel volgt een hereniging met zijn jonge gezin. Na een roerige tijd worden er nog een zoon (Hamid) en dochter (Hellen) geboren en kan de familie aan een nieuw hoofdstuk beginnen in het veilige Nederland.
Vrienden helpen Hesso Cars op te bouwen
Met een lening van 10.000 euro van de bank en hulp van goede vrienden, is garage Hesso Cars uit de grond getrokken. De eerste auto’s staan op gestapelde velgen. Geld voor een hefbrug is er dan nog niet. Motorblokken worden in de beginperiode met de hand uit het voertuig gehaald. Morris heeft er het postuur voor. Vroeger heeft hij aan worstelen gedaan in zijn geboorteland. Inmiddels staan er drie hefbruggen en hebben ze alles in de zaak zelf geïnstalleerd en gemetseld. Plannen liggen er om het bedrijf uit te breiden met een autospuiterij. Een tweede loods achter hun pand is daarvoor de bestemming. Als Morris ‘s avonds de zaak afsluit houdt hond Rocky de wacht.
Een hechte familieband
Morris is in Teheran getrouwd met Minoo. Een gearrangeerd huwelijk, maar inmiddels zijn zij een twee-eenheid die elkaar goed kunnen lezen en elkaar alles vertellen. Ze zijn al ruim 30 jaar samen. De familie is zeer hecht en ze kunnen niet zonder elkaar. “De liefde wordt nog steeds hechter”, zegt zijn vrouw.
Morris weet wat voor hem belangrijke normen en waarden zijn in zijn leven. “ Je hebt altijd een keuze bij belangrijke gebeurtenissen, hoe je het gaat aanpakken” zegt hij. Met zijn robuuste voorkomen maakt hij indruk op zijn omgeving, maar dit is vooral een façade. Zo is hij zacht voor zijn gezin, maar hard naar de buitenwereld toe. Hij doet dat om zijn gezin te beschermen. In zijn jeugdjaren in Iran heeft hij namelijk het tegenovergestelde ervaren. Aan zijn kinderen en omgeving wil hij laten zien dat het ook anders kan. Respect hebben voor elkaar is voor hem belangrijk. Hij is recht door zee en doet wat hij afspreekt. Dat waarderen zijn klanten in hem. “Je weet waar je bij Hesso Cars aan toe bent”, laat een klant weten.
“Morteza heeft in zijn leven veel tegenslag verwerkt. Hij is niet iemand die bij de pakken neerzit, maar weer opstaat en doorgaat”, zegt zijn vrouw. Morris is dan ook een man met een positieve uitstraling.
Uit het noodlot ontstaat Hesso Cars
Morris vertelt over de naam Hesso Cars
In de beginjaren in Roermond heeft Lajevardi bij enkele autobedrijven in de regio gewerkt. Zijn grote droom is een garage te starten met zijn twee zoons. Hessam en Hamid zijn goede monteurs die al van kinds af aan hun vader meehelpen. Aan huis sleutelen zij gezamenlijk aan auto’s. Deze droom van een familiebedrijf wordt echter wreed verstoord op 3 mei 2011.
Op die dag komt zijn oudste zoon Hessam, een lieve jongen volgens velen, om het leven bij een relationeel conflict in Roermond. De onnodige dood, waarvoor de dader een gevangenisstraf van 10 jaar uitzit, heeft een enorme impact op de familie. Twee jaar lang lukt het Morris niet om te werken. Het verdriet van dit verlies is te groot voor hem en zijn gezin.
Na twee jaar besluit hij dat het tijd is om weer “op te staan en door te gaan”, een terugkerend thema in zijn leven. Voor hemzelf, zijn gezin, maar zeker ook voor Hessam. Garagebedrijf Hesso Cars ziet het levenslicht, vernoemd naar zijn overleden zoon.
De invloed van een autobedrijf
Garage Hesso Cars staat voor meer dan alleen een bedrijf waar ze aan voertuigen sleutelen. Voor Morris en zijn gezin blijft Hessam voortleven door de garage. Ook hond Rocky die in het bedrijf rondloopt, vormt een belangrijke schakel; het is Hessam’s trouwe viervoeter. Als klanten zeggen “Ik ga naar garage Hesso” geeft hem dat een goed gevoel. “Het maakt me rustig”, zegt hij.
Morris hoopt dat mensen zich realiseren dat ze een keuze hebben in het leven. Een keuze voor het goede en niet voor het kwade. Hesso Cars is een gevoel, het staat voor normen en waarden. Als hij kan bereiken dit over te brengen op anderen, heeft Morris iets waardevols bereikt.
Verlies, afscheid en doorgaan
Hamid is de toekomst van het bedrijf. Zijn vader heeft een groot vertrouwen in hem en vindt zijn jongste zoon een betere monteur dan zichzelf. “Alleen moet hij nog wat zakelijker worden”, zegt Lajevardi grappend. Hij hoopt dat de naam Hesso Cars nog jaren blijft bestaan. Hij wil zijn bedrijf in Roermond uitbreiden en speelt met het idee om garages in andere plaatsen op te zetten. Op die manier kan het gedachtegoed van Hesso Cars zich verder verspreiden en blijft Hessam voortleven. Als naamgever waakt hij over dit familiebedrijf.
Met dank aan familie Lajevardi